Bahçemizde herhangi bir peyzaj düzenlemesi yapmadan önce toprak yapımızın bitki yetiştirmeye uygun olup olmadığını bilmemiz gerekir.
Bu çok önemlidir. Çünkü bahçemizde yetiştireceğimiz her bitkinin toprak istekleri ayrı ayrıdır.
Bir kısmı killi toprak, bir kısmı humuslu, başka bir kısmı kumlu toprakları severken, gene bir kısmı asitli, veya bir diğer kısmı alkalili toprak ister. Tabi biz ya orta bir yol bulmak ve bunun için bahçe toprağımızı düzenlemek veya mevcut toprağımızda ne yetişebiliyorsa onu yetiştirmek zorunda kalırız. Ama gene de bahçe toprağı diye nitelendirebileceğimiz humus ve mineralce zengin bir toprak yaratmak zorundayız. Çünkü bitkiler büyüyüp gelişmek ve ürün vermek için insan ve hayvanlar gibi beslenmek zorundadır.
Toprak, bitkiye mekanik olarak destek olmanın yanında, ona su ve besin maddeleri de sağlamalıdır. Toprak, mineraller, organik madde ve canlı organizmaların biyofiziksel bir karışımı olup, içinde değişen oranlarda su ve hava bulundurmaktadır
Arsamız, eskiden beri bahçe ise ve üzerinde bir takım bitkiler yetişebiliyorsa toprağı genelde uygun bir topraktır. Üzerine inşaat artıkları gibi toprağı bozan maddelerin atıldığı topraklar ise ıslah edilmesi gereken topraklardır.
Pek toprak çeşitleri nelerdir?
Aslında bu soruyu internet ortamında aradığınızda çok detaylı bilgilere ulaşıyorsunuz.
Ancak ben benim gibi amatörce ve hobi amaçlı bahçe işiyle uğraşan kişilerin işine yarayacak bilgileri basite indirgeyip anlatmaya çalışacağım.
Killi Topraklar: İçeriğinde bol miktarda kil bulunur. Kum oranı düşüktür. İşlendiğinde sert bir yapıya sahip olan bu toprak türü ısıya dayanıklıdır ve asitlerden etkilenmez. Su tutma özelliği çok yüksektir. Bu tür topraklarda yağmur veya sulama sonrası kaymak tabakası oluşur
Suyu çok çabuk alt katmanlara taşımaz ve şişer. Kuruduğunda ise toprak yüzeyinde çatlaklar oluşur. Bu tür topraklar fazla miktarda organik madde ile karıştırılmadıkça, birçok bahçe bitkisi için uygun değildir.
İlkbaharda zayıf havalanma ve yüksek ısı tutma özelliği nedeniyle soğuk, yavaş kuruyan ve geç tava gelen topraklardır.
Killi toprakların bütün bu negatif özelliklerine rağmen, bitki gelişimi için gerekli besin maddelerini tutmaları, serbest bırakmaları ve iyi bir toprak yapısı sağlamaları nedeniyle birçok toprak tipinde kil karışımları tercihe edilir.
Kumlu Topraklar: Suyu toprağın altına çabuk ulaştıran, su tutma özelliği olmayan toprak türüne kumlu toprak denir. Bu toprak türü nisbeten verimsiz ve çok asit topraklardır. Yüksek oranlardaki kum; hızlı drenaj, havalanma ve organik maddenin çabuk parçalanmasını sağlamaktadır. Kumlu topraklar kurak geçen zamanlar için bitkiler açısından ciddi problem oluştururlar.
Kumlu topraklar hızlı ısınır ve kururlar. İyi havalanmaları nedeniyle sıcak topraklardır. Genellikle sık sulama zorunludur. Verimliliği eksik bitki besin maddelerinin sağlanması ve organik madde kapsamının artırılması ile yükseltilebilir.
Humuslu Topraklar: Tarım için en elverişli toprak humuslu topraktır. Koyu renkli, yumuşak ve çok verimli olan bu toprak türü bünyesinde bitki ve hayvan kalıntılarını barındırır. Su tutma kapasitesi yüksek, havalanmaları iyidir ve azot yönünden zengindirler.
Bu topraklarda %20-80 oranında organik madde bulunur. Olgunlaşı zaman içinde devam eder. Bu toprakların rengi, kırmızımsı kahverengi ile siyah arasındadır. Olgunlaşmanın artışıyla renk de siyaha dönüşür. Bitkilerin yetiştiriciliğinde olgunlaşmasını tamamlamış toprakların kullanılması tercih edilir.
İyi bir bahçe Toprağı nasıl olmalıdır?
Yukarıda bahsi geçen toprak türlerinden de anlaşılacağı üzere iyi bir bahçe toprağı, CANLIDIR.
Böcek ve solucanlar toprak içindeki canlı varlıkların gözle görülenleri ise de, toprak organizmalarının büyük bir kısmım bakteriler, mantarlar ve diğer mikroorganizmalar oluşturmaktadır.
Su tutma kapasitesi YÜKSEKTİR.
Kumlu toprakta olduğu gibi hemen kurumamalı, klle toprakta olduğu gibi suyu yüksek oranda tutmamalıdır. Koyu renkte olmalıdır. Bu toprak ısısı açısından önemlidir. Koyu renkli topraklar ısıyı daha çabuk absorbe etmekte ve daha yavaş soğumaktadır. Toprağın rengini koyulaştırmak için günümüzde daha çok organik karışımlar tercih edilmektedir.
KOLAY İŞLENEBiLİRDİR. Yani kolay tava gelir. Bu ayni zamanda toprağın iyi havalandığının da bir göstergesidir.
Tüm bu bilgiler doğrultusunda bahçenizdeki toprağın türünü kendiniz de bulabilir ve yapmanız gerekene karar verebilirsiniz.
En çabuk çözüm toprağnızı değiştirmek olacaktır elbet.
Ama benim gibi bu işten zevk almak ve her santimetresinde emeğiniz olsun derseniz toprağınızı ıslah etmekle uğraşabilirsiniz.
Bu sizin kararınıza kalmış bir şey.
Toprağımı ıslah edeceğim derseniz. İlk önerim hem killi, hem de kumlu topraklar için yanmış ahır gübresi ile karıştırmanız olacak. Eğer killi bir toprağınız var ise bir miktar kum da ilave etmelisiniz. Bu karışım hem toprağınızın drenajını, hem de havalandırılmasını sağlayacaktır.
Tabi toprak ıslahı için yapılacaklar sadece bununla sınırlı kalmıyor. Ama ilk etapta bazı sorunların giderilmesi için iyi bir başlangıç.Toprak ıslahı ile ilgili daha sonra daha detaylı bilgiler vermeye çalışacağım.
Mavi Terlik TV (Hobim Bahçem) 